Dla odprężenia po emocjach ostatnich dni...

W „Gazecie Toruńskiej” w 1907 roku ukazała się informacja o konfiskacie przez prokuraturę austriacką całego nakładu sierpniowego numeru „Rodziny”, ilustrowanego czasopisma wychodzącego w Mikołowie w firmie wydawniczej Karola Miarki a przeznaczonego do kolportowania na terenie Austrii. Powodem był artykuł, w którym przedstawiono inny niż oficjalny powód śmierci księcia koronnego.

O dziwo znalazłam ten artykuł w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej. Jest to krótka notka na temat śmierci harbiego Konstantyna de Nigra, kóry w latach 1885 - 1904 był ambasadorem Włoch w Wiedniu wraz z przedrukiem fragmentu wywiadu, jakiego udzieli dziennikowi „Corriere della Sera” dotyczącego wydarzeń związanych z tragiczną śmiercią arcyksięcia Rudolfa w dniu 30 stycznia 1889 roku.

Gazeta przytacza opowiadanie Nigra, który rzekomo pojechał do Mayerlingu, gdy tylko dowiedział się o tragedii. Wszedł do żałobnej komnaty ze spoczywającym na marach Rudolfem, którego głowa przepasana była białą opaską. Po jej zdjęciu ukazała się z tyłu głowy straszna rana wielkości pięści. Czaszka była strzaskana jakimś twardym narzędziem. Rana znajdowała się za uchem, co wykluczało samobójstwo. Według kursujących pogłosek mordercą był brat Marii Vetsery, która również była ofiarą tajemniczych wydarzeń w pałacyku w Mayerling.

Aby było jeszcze ciekawiej znalazłam również noty dyplomatyczne, które Nigra wysyłał do swojego rządu w czasie kryzysu związanego ze śmiercią następcy tronu, z których wynika, że wiedział wówczas to, co wszyscy, czyli nic a w Mayerlingu na pewno nie był i nie oglądał ofiary na marach.

Od tragicznych wydarzeń minęło 18 lat i być może 80 letniemu dziadkowi mogły się pomieszać wspomnienia z zasłyszanymi w międzyczasie plotkami. Nie wiemy też, jakie były intencje redaktorów gazety „Corriere della Sera”. Czy tylko sensacja, by podnieść sprzedaż gazety, czy też w tle była jakaś akcja polityczna?

Z drugiej strony, dlaczego po tylu latach władzom Austro-Węgier tak zależało, by nie dopuścić do opinii społecznej innych głosów na temat przyczyn śmierci następny tronu?

W historii tej pewne jest tylko to, że były dwa trupy a reszta to oficjalne wersje wypuszczanych w przestrzeń medialną dezinformacji.

Wiadomość do cesarza o wypadku dotarła koło 12 30. Pierwszy oficjalny komunikat dla prasy mówił o ataku serca następcy tronu.

Jednocześnie nałożono embargo na informacje. Do Mayerlingu wysłano wojsko, które otoczyło pałacyk. Korespondent "Kuriera Warszawskiego" poinformował gazetę w dniu 31.01, że biura telegraficzne dnia poprzedniego nie przyjmowały depesz o wypadku. Wydarzenia w Budapeszcie, gdzie studenci wraz z podburzonym tłumem gwałtownie protestowali przeciwko nowej ustawie wojskowej, atakując budynek sejmu i ścierając się z policją i wojskiem zeszły na plan dalszy. Giełda wiedeńska, przerażona wiadomością, przyniesioną w sposób tajemniczy, uległa niesłychanej panice.

Dziennikarz był naiwny, bo nic tajemniczego w tym nie było. Po prostu gość polowania hrabia Józef Hoyos, by dotrzeć do Wiednia musiał zatrzymać pociąg kurierski jadacy z Triestu a przejeżdżający przez stację Baden. Dlatego naczelnik stacji telegrafował do barona Rotszylda, który był właścicielem prywatnego pasa południowego kolei. Biuro Rotszylda zezwoliło na zatrzymanie pociągu. Jednocześnie bankier Nathaniel poinformował giełdę, Berlin, osobiście ambasadora Niemiec w Wiedniu hrabiego Reussa oraz innych ambasadorów o fakcie zgonu księcia koronnego. Sprawa przedostała się do dziennikarzy zagranicznych zanim dotarła na dwór.

Gazety zagraniczne zyskały kilkugodzinną przewagę nad prasą miejscową. Zaczęły powątpiewać w oficjalną wersję wydarzeń, przytaczając różne informacje niewygodne dla dworu i jego wizerunku. Pisać o zgonie młodej baronówny, którą znaleziono martwą w łóżku denata. Również niektóre dzienniki wiedeńskie pytały dzień po śmierci, dlaczego nie jest podana godzina zgonu, skoro świadkowie dokładnie ją stwierdzili? Poza tym dlaczego nie zostało wezwane starostwo, ani sąd w Baden, do którego należy gmina Mayerling dla czynności spisania protokołu i wystawienia aktu zgonu oraz, jeśli było to morderstwo – przeprowadzenia czynności dochodzeniowych?

W tle korpus dyplomatyczny uwijał się jak w ukropie na bieżąco wysyłając noty do swoich rządów.

Co prawda - jak donosiła prasa - ambasada niemiecka zaraz po śmierci arcyksięcia Rudolfa otrzymała instrukcję, aby nie śledziła przyczyn zgonu przez delikatność dla cesarskiej rodziny austriackiej, ale kanclerz Bismarck, pod tego szmpana, którego otworzył chciał mieć jeszcze jakąś zagrychę..

O ile ambasador Włoch posiłkował się oficjalnymi dokumentami dworu ogłaszanymi w prasie, o tyle ambasador Rzeszy miał lepsze dojścia – do nuncjusza apostolskiego Luigi Galimberti’ego. W nocie wysłanej do kanclerza Bismarcka ambasador Henryk de Reuss podkreślił, że za oficjalną wersją o samobójstwie w stanie niepoczytalności księcia przemawiaja racje pragmatyczne, czyli pragnienie organizacji pochówku katolickiego. W przypadku przyjęcia wersji o morderstwie nieodzownym byłoby przeprowadzenie cywilnego śledztwa prokuratorskiego z jednoczesnym ujawnieniem, że obok Rudolfa znaleziono martwą kobietę, z którą żył w konkubinacie. W przypadku ujawnienia tych faktów kościół mógłby sprzeciwić się pochówkowi katolickiemu. Nuncjusz w wielkiej tajemnicy wyjawił ambasadorowi Niemiec, że rana postrzałowa księcia koronnego nie poszła od prawej do lewej, jak oficjalnie ogłoszono, ale od lewej do tyłu za uchem do góry, gdzie kula wyszła. Na ciele znaleziono również inne rany. Rozbicie górnej czaszki tłumaczy się tym, że rewolwer trzymany był bardzo blisko głowy. Znaleziony obok łóżka rewolwer nie należał do księcia koronnego, oddano wszystkie sześć strzałów. Dziewczyna miała rany postrzałowe i inne.

Natomiast do wiedeńskiej opinii społecznej wysyłano inne sygnały, których próbkę dał nam Kurier Warszawski z 5 lutego 1898 roku. „Według ostatnich informacyj dzienników wiedeńskich ze źródła autentycznego, a bardzo poważnego, istotna prawda o zgonie arcyksięcia przedstawia się następująco. Przed wyjazdem ostatnim arcyksięcia Rudolfa do Mayerling odbyły się w Burgu drażliwe dyskusje pomiędzy nim a cesarzem i arcyksiężną Stefanją. Powodem było, że arcyksiążę uwiódł ks. Aglaję Auersperg, a własną żonę zaczął zaniedbywać, nawet domagał się unieważnienia małżeństwa.  Cesarz zapowiedział mu, że go poszle na namiestnika Bośnji i Hercegowiny, że ma tam dłuższy czas pozostać i z żoną żyć przykładnie, ażeby tymczasem nieprzyjemności w Wiedniu się ułożyły.

Arcyksiężnej Stefanji radził cesarz, aby miała cierpliwość, że mąż zwolna się ustatkuje.

Arcyksiążę wyjechał po tych scenach do Mayerlingu do głębi wstrząśnięty, a że oddawna już życiemu się nużyło, że stracił zupełnie równowagę, podlegał rozdrażnieniu, co następnie przez zboczenie mózgowe okazuje się wytłumaczonem; więc w Mayerlingu w nocy z wtorku na środę (30-go z. m.) pił nad miarę z hr. Hoyosem; widocznie chciał się odurzyć, rozpaczliwie był usposobiony, lecz zgoła jeszcze zamiaru samobójstwa bliskiego, postanowionego nie miał.

Po północy towarzysze rozeszli się. Wtedy arcyksiążę wyszedł i udał się do dworku pierwszego strzelca, gdzie przebywała śliczna baronówna Vecsera. Tam był godzinę. Tymczasem drugi strzelec Weidringer, który miał naokoło domów straż nocną, chcąc pogadać z pierwszym strzelcem o łowach jutrzejszych, poszedł do jego dworku i zaczął dobijać się do bramy. Słysząc, że ktoś nadchodzi, arcyksiążę wyskoczył oknem i zaczął biedz. W., widząc, że ktoś wyskoczył i ucieka, sądząc, że złodziej lub jaki złoczyńca, odrazu zmierzył i strzelił. Trafił Rudolfa w szyję około ramienia. Arcyksiążę padł, wołając kim jest. W. przyskoczył i na rozkaz jego, aby go odprowardził do domu, tracąc głowę, zaprowadził go znowu do dworku pierwszego strzelca. Gdy baronówna Vecsera zobaczyła go zakrwawionego, chwyciła za flaszeczkę z trucizną, wypiła i w tej chwili padła nieżywa. (Pochowano ją w Heiligenkreuz.)

Arcyksiążę osłabiony kazał się zawieźć do swojego dworku, zdjął pokrwawione odzienie, przywdziałnocny szlafrok, zawołał lokaja Loszeka i powiedział mu, że mu krew szła, że polowania nie będzie. Wysłał go z odwołaniem. Zawołał fiakra Bratfisza i, żeby go także odesłać, kazał mu zaprzęgać, pojedzie bowiem nad ranem do Wiednia. Potem zamknął drzwi na klucz...

Chciano go budzić, pukano, wyłamano drzwi, zastano go zastrzelonego przed zwierciadłem, które dla mierzenia ustawił. Postanowienie samobójstwa dojrzało nagle wtedy pod wpływem wszystkich wypadków ostatnich dni. Hoyos ułożył odrazu wersję, że się otruł strychniną. Po lekarzy zatelegrafowano „z instrumentami", ażeby pozszywać głowę i twarz.

W Wiedniu doniósł Hoyos, że paraliż serca; do godz. 6-ej wieczorem cesarz wiedział tylko, że paraliż, tak biuro prasowe głosiło.

Hr. Taafe chciał, aby przytem zostało; sprzeciwił się temu dr. Widerhofer, twierdząc, że żaden doktor nie podpisze; świeży wypadek z Fryderykiem podniósł odpowiedzialność lekarzy. Taafe oznajmił, że cesarz da taki rozkaz; Widerhofer odrzekł, że musiałby nie usłuchać. Powstała też kłótnia Taaffego z Tiszą, który żądał prawdy, bo jest odpowiedzialny, bo już hańbą, że Pechy parlamentowi nieprawdę obwieścił. Taaffe o dwunastej w nocy przyniósł rozkaz cesarza, że ma zostać przy apopleksji, wtedy poszedł do cesarza Tisza z Kalnokym i uzyskał rozkaz ogłoszenia prawdy. O godzinie drugiej posłano do Wiener Ztg. komunikat, o trzeciej korektę przyniesiono cesarzowi, Taafemu, Kalnokyemu i Tiszy.”

W międzyczasie komisja złożona z 11 osób po odbyciu lustracji w pałacyku Mayerling przywiozła doczesne szczątki Rudolfa do pałacu w celu przeprowadzenia obdukcji lekarskiej oraz zabalsamowania zwłok.

Sprawozdanie, sporządzone na podstawie protokołu sekcji zwłok następcy tronu zostało przedstawiony opinii publicznej przez urzędowy "Wiener Zeitung" w dniu 2 lutego 1889 roku.

1/ Następca tronu Rudolf zmarł w skutek strzaskania czaszki i przednich części mózgu.

2/ Strzaskanie to nastąpiło w skutek strzału, skierowanego z najbliższej odległości ku prawej skroni.

3/ Strzał z rewolweru średniego kalibru mógł spowodować tego rodzaju ranę.

4/ Kuli nie odnaleziono, ponieważ wyszła przez otwór, znajdujący się nad lewym uchem.

5/ Nie ulega wątpliwości, że strzał padł z własnej ręki następcy tronu, i że spowodował śmierć natychmiastową.

6/ Przedwczesne zrośnięcie szwu strzałkowego i wieńcowego, niezwykła głębokość jamy czaszkowej i tak zwanych palczastych zagłębień na wewnętrzenj powierzchni kości czaszkowych, wyraźne spłaszczenie zwojów mózgowych i rozszerzenie komórek mózgowych, są zmianami patologicznymi, które, jak doświadczenie uczy, towarzyszą nieprawidłowym stanom umysłowym; stąd usprawiedliwione jest zdanie, ze czyn został wykonany w stanie obłędu umysłowego.

Protokół podpisało trzech leakrzy: Hofmann, Kundrat, Widerhofer.

Kim byli ci ludzie, którzy zrobili autopsję Księcia Korony?

• dr Eduard Ritter von Hofmann, radca dworu, lekarz, od 1869 r. profesor medycyny sądowej, od 1873 r. dziekan nna Uniwersytecie w Innsbrucku, od 1875 r. profesor w Wiedniu, 1888 r. przewodniczący Naczelnej Rady Lekarskiej; szef Instytutu ds. medycyny sądowej na Uniwersytecie Wiedeńskim; rozwinął medycynę sądową jako niezależną naukę i wzbogacił ją o nowe technologie; zajmował się nowoczesną mikroskopią i doświadczeniami na zwierzętach.
• Profesor dr Hanns Kundrat , morfobiolog; od 1877 r. profesor anatomii patologicznej, w latach1879-1880 zastępca dziekana na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Karla-Franzenza w Grazu; profesor anatomii patologicznej (kierownik instytutu patologiczno-anatomicznego).
• Dr. Hermann Widerhofer,osobisty lekarz księcia i arcyksiężnej Marii Valerie, profesor pediatrii od 1885 roku.
• Dr. Franz (von) Aukenthaler , lekarz, mistrz położnictwa, który nie podpisał się na protokole.

Zgodnie z pragmatyką dworską ustalenia z badania nie zostały przedstawione ustnie, lecz w formie pisemnej i osobiście przekazane cesarzowi przez pierwszego wielkiego ochmistrza dworu (Oberhofmeister), a następnie zapieczętowane w jego biurze (Obersthofmeisteramt), z którego potem zniknęły.

Obdukcja objęła tylko głowę Rudolfa, której ubytki zostały zamaskowane przez rzeźbiarza przy pomocy wosku.

W prasie opublikowano jedynie wnioski z badań. Najważniejszym był punkt 6, który pozwalał na pochówek w Krypcie Kapucyńskiej wśród innych zmarłych z dynastii habsburskiej i habsbursko-lotaryńskiej.

Wesoły Wiedeń był miastem samobójców. Furtką dla pełnych pogrzebów katolickich były dokumenty kliniczne potwierdzające zaburzenia psychiczne denatów. Tutaj też dwór cesarski poszedł przetartym szlakiem, zatrudniając do wydania opinii profesorskie sławy, by wzmocnić wiarygodność przekazu.

Śledztwa kryminalnego nie prowadzono.

Pozwolenia na pochówek katolicki udzilił osobiście Papież po zapoznaniu się z telegramem wysłanym przez cesarza, w którym w dwóch tysiącach słów opisał przebieg wydarzeń. Tak głosi legenda oraz doniesienia prasowe. Ciekawe, czy pozostał jakiś ślad po tym dokumencie w archiwum watykańskim?

Pogrzeb odbył się 5 lutego.

Baronówna Maria Vetsera została pochowana bez fanfar, prawdę powiedziawszy po kryjomu na cmentarzu w Heilligenkreuz wczesnym rankiem cztery dni wcześniej. Jej matka otrzymała z kasy dworu odprawę wynoszącą milion dukatów oraz nakaz opuszczenia Wiednia i udania się za granicę.

Ostatnią fotografię baronówny rozchwytywano, płacąc za nią 20 dukatów. Trzy tysiące fotografii przedstawiających arcyksięcia i Marię policja skonfiskowała wraz z płytami.

Według wspomnień Mariana Rosco Bogdanowicza poznał on Marię Vetsera na balu u ministra skarbu Dunajewskiego w 1887 roku. Należała przez ojca do sfer wyższej wojskowości a przez matkę do sfer finansowych, do sfer dworskich wejścia nie miała. Wesoła i miła, miała w towarzystwie, w którym żyła i bywała jej matka, wielkie powodzenie. Kilka dni potem odbył się Bal Polski, na którym zwyczajowo pojawiał się dwór w komplecie a cesarza reprezentował następca tronu z żoną. Tu po raz pierwszy Vetsera postarała się, by Rudolf zwrócił na nią uwagę. Resztę załatwiła hrabina Maria Larisch, która rozpostarła parasol ochronny nad mającym się narodzić za rok - ze względu na wyjazd Vetserów do Londynu - nowym związkiem arcyksięcia. Pani Larisch już nie raz pełniła rolę rajfurki Rudolfa.

Prywatnie pani Larisch była córką Ludwika Wilhelma Bawarskiego najstarszego brata cesarzowej Sisi oraz kochanką Henryka Balazziego i matką dwójki jego dzieci. Henryk był oficerem, sportowcem i bankierem a poza tym wujkiem baronówny, którą postanowiono podstawić Rudolfowi. W tle stał Bismarck, któremu książę Ludwik Bawarski obiecał dostarczać wszelkich wiadomości na temat następcy tronu, jego życia osobistego, problemów, jego rozważań na temat projektów sojuszy z Angikami i Rosjanami, które prawdopodobnie do tej pory są przechowywane w Archiwum w Bonn.

Po wydarzeniach w Mayerlingu hrabina Larisch została poproszona o usunięcie się z dworu wiedeńskiego. Podobny los spotkał Jana Salvatora Toskańskiego, który poprosił o zwolnienie z rodziny cesarskiej, zrzekł się wszelkich tytułów i roszczeń, by początkowo osiąść w Szwajcarii jako Jan Orth a wkrótce rozpocząć nowe burzliwe życie. Według wspomnień spisanych przez Marię Larisch Jan był tą osobą, która odebrała od niej kasetkę, którą w przedzień wyjazdu do Mayerlingu zostawił u niej zdenerwowany Rudolf. Książę przekazał jej, że gdyby ktoś odkrył zawartość tej kasetki, Rudolf zostałby oskarżony o zdradę stanu i rozstrzelany. Hasło brzmiało – R.I.O.U. Czy Rudolf był związany z węgierską lożą masońską?

Cesarz Franciszek Józef zapłakał nad trumną w krypcie podczas pogrzebu a potem nie wolno było przy nim wymówić imienia jego syna. Przekonał się o tym w 1890 roku Andrzej Potocki z linii krzeszowickiej, kiedy to po śmierci swojego brata Artura, podczas audiencji u cesarza poprosił o zwrot długu w wysokości jednego miliona złotych reńskich (guldenów), które od niego pożyczył arcyksiążę Rudolf. Tego samego dnia kasa cesarska dług spłaciła, ale cesarz się obraził.

Ciekawe na co przeznaczył tę niemałą przecież pożyczkę następca tronu?

W skład utajnionych materiałów wchodziły również dokumenty dotyczące stosunków finansowych pomiędzy Rudolfem a bankierem Hirschem.

Moritz Hirsch dorobił się na budowie linii kolejowej z Europy do Konstatntynopola, trasy późniejszego Orient Ekspresu. Do lat osiemdziesiątych XIX wieku Hirsch wraz z berlińskim bankierem Gersonem von Bleichröderem  był najważniejszym niemieckim inwestorem w byłym Imperium Otomańskim. Hirsch sprzedał swoje udziały kolejowe w 1888 r. konsorcjum Deutsche Bank, Wiener Bankverein i Schweizerische Kreditanstalt. Sprzedaż przyniosła szacunkowe aktywa w wysokości do 170 milionów franków. Większość życia bankier spędził w Wiedniu, które stanowiło centrum jego działalności filantropijnej na obszarach Galicji i Bukowiny, gdzie zakładach szkoły rolniczo-rzemieślnicze.

Po śmierci syna w 1887 roku zaprzyjaźnił się z arcyksięciem Rudolfem, wspierając jego działania przeciwko sojuszowi z Rzeszą Niemiecką oraz przeciwko cesarzowi Wilhelmowi II. Rudolf pośredniczył w listopadzie 1887 roku w załatwieniu kredytu (może żyrował?) w wysokości 100 tysięcy guldenów na finansowanie dziennika „Wiener Tagblatt", założonego w 1886 r. przez Moriza Szepsa. Potem była pożyczka na połączenie "Wiener Tagblatt" i "Neue Wiener Tagblatt". „Złoty wujek” znów się przydał na jesieni 1888 roku, kiedy to Rudolf zaaranżował jego spotkanie w wiedeńskim Grand Hotelu z księciem Walii, późniejszym Edwardem VII, który potrzebował dyskretnej gotówki.

Rudolf z kredytu u Hirsza finansował też zabezpieczenie dla wieloletniej utrzymanki Marii Caspar. W 1887 roku kupił jej trzypiętrową kamienicą za 60 tys. guldenów na Heumühlgasse 10. Do tego dołożył  gotówkę i biżuterię o wartości 130 tys. guldenów.

Rudolf wykorzystał „wujka” również do realizacji swoich planów polityki gospodarczej, takich jak promocja floty handlowej oraz takich, o których niegdy się nie dowiemy. W każdym bądź razie dwór zwrócił bankierowi 150 tys. guldenów.

Dokumenty dotyczące spraw finansowych arcyksięcia Rudolfa wchodziły w skład tzw. teczki Taaffe’a. Poza tym był tam protoków komisji do spraw administrowania testamentem, protokół posiedzenia komisji śledczej w Mayerling, protoków zeznań świadków , oryginał wyników autopsji, akta dotyczące podróży hrabiego Stefana Károlyi do księcia koronnego, protokół z usunięcia ciała Marii z Mayerlingu, raporty policyjne, wycinki z gazet.

Cesarz nie chciał, żeby papiery w wyniku nieprzewidzianego zdarzenia dostały się do wiadomości publicznej, dlatego wolał przekazać je swojemu przyjacielowi z lat młodzieńczych. Strażnikiem pamięci został Edward von Taaffe, od sierpnia 1879 roku premier Austrii. Cesarz uczynił z niego powiernika tajemnicy oraz likwidatora kopii niewygodnych dokumentów z oficjalnych miejsc, do których czasowo trafiły. A Edward z roli tej wywiązał się bez zarzutu.

W roku 1926 w świat poszła wiadomość, że straszny pożar, który wybuchł w zamku Ellischau u hrabiego Heneryka Taaffe syna Edwarda, spowodował również zniszczenie wszystkich dokumentów związanych z tragedią w Mayerlingu.

Jednakże w roku 1964 okazało się, że jednak protokół nie uległ zniszczeniu i znajduje się w posiadaniu bratanka Henryka, który napisał list do historyka Judtmanna, że okoliczności sprawy są o wiele gorsze niż można sobie to wyobrazić. Ponieważ zobligowany jest przysięgą rodzinną, by nie ujawniać wydarzeń związanych z kresem życia Rudolfa, więc prosi o pozostawienie tej sprawy w spokoju. Natomiast swoim potomkom przed śmiercią oświadczył, że papiery są w bezpiecznym miejscu, ale gdzie tego nie powiedział.

Teczkę tę przeglądała w 1919 roku Hrabina Zoë Vasilko-Serecki, wnuczka szefa policji barona Kraussa z okresu pamiętnych wydarzeń. Zwróciła uwagę na pośmiertny opis ciał oraz stwierdzenie, że baronówna była w początkowym okresie ciąży, o czym opowiedziała podczas zeznania złożonego w Archiwum Państowym Wiednia w 1955 roku.

Badacze zdarzeń z Mayerling Fritz Judmann i Clemens M. Gruber zakładają, że dokumenty z teczki Taaffe’a mogą znajdować się współcześnie w jednym z trzech miejsc:

• w Dublinie w posiadłości należącej do rodziny Taafe
• w Archiwum Watykańskim, Rzym
• w Klasztorze Panonhalma, Węgry.

Jedno nie ulega wątpliwości, tajemnica strzeżona jest przez te wszystkie lata znakomicie . Dokumenty zostały zniszczone lub poginęły. Nie ma też pewności, czy od początku nie były fałszowane, pod tezę teścia Rudolfa króla Leopold II z Belgii, który miał się wyrazić, że przyjęcie wersji o samobójstwie stanowiło jednyny sposób na uniknięcie niesłychanego skandalu, więc niech dalej mnożą się sprzeczne wersje wydarzeń.

Ci , którzy na pewno wiedzieli, co się wydarzyło woleli milczeć i nie ujawnić nic. Choć minęło tyle lat omerta dalej obowiązuje. Po wojnie w latach siedemdziesiątych padały propozycje, by dokonać ekshumacji ciała Rudolfa, co by pozwoliło stwierdzić charakter i rodzaj obrażeń, ale pełniący wówczas obowiązki głowy domu Habsburgów wnuk ostatniego cesarza książę Otto, nie wyraził zgody.

Dalej można snuć przypuszczenia, co do prawdziwego przebiegu akcji. Ze wspomnień stolarza z Mayerlingu, który został wezwany do pałacu wynika, że pokój wyglądał tak, jakby stoczono tam ciężką walkę. Okno zostało wyłamane, drzwi pokoju, wykładzina dywanowa, parkiet, materace pokryte były krwią. Z trzech foteli z twardego drewna orzechowego zostały szczapy, 5 kul tkwiło w meblach, na suficie i scianach też były ślady po kulach.

Takim zniszczeniom z kolei odpowiadają dwie wersje wydarzeń. Pierwsza mówiąca o tym, że w wiejskiej gospodzie przez kilka dni przebywało 4 Niemców, którzy wyjechali w pośpiechu 30 stycznia rano, co by wskazywało na zamach ze strony stronnictwa niemickiego. Druga została przekazana prasie przez Luizę Koburską w 1910 roku. Luiza była siostrą Stefanii, żony Rudolfa i już wówczas ex-żoną Filipa, który był feralnego dnia w Mayerling. Według jej relacji w wesołej, mocno zakrapianej męskiej kolacji uczestniczyła też baronówna, której w pewnym momencie rozochocony Rudolf obnażył pierś, na co obrażona kochanka rzuciła kieliszkiem w jego twarz. Rozjuszony zniewagą Rudolf chwycił pistolet i ją zastrzelił a wówczas inni biesiadnicy rzucili się na niego z tym, co kto miał pod ręką. Śmiertelny cios miał zadać Filip kandelabrem, który wylądował na czaszcze rozłupując ją. Być może jest to nawet wersja najbliższa rzeczywistości.

 

Niezależnie od przyczyn zgonu trzeba powiedzieć, że przy rozwięzłym trybie życia jaki prowadził Rudolf i śmierć i tak czekała na niego za rogiem. Jego przyjaciółka Mizzi Caspar, którą zabierał ze sobą nawet na manewry wojskowe i u której spędził noc przed wyjazdem do Mayerlingu, zmarła na kiłę w 1907 roku w wieku 43 lat. Jego brata stryjecznego, pięknego Ottona Franciszka, który prowadził podobny tryb życia, wykończył syfilis w 41 wiośnie życia.

Baronówna i arcyksiążę

Baronówna i pani Larisch

Filip Koburg i Luiza Belgijska

Józef Hoyos

Mizzi Caspar

Baron von Krauss - szef policji wiedeńskiej

Kamienica  Mizzi podarowana jej przez Rudofa

Grób arcyksięcia Rudolfa

Grób baronówny Marii Vetsery

 

---

tagi: habsburgowie  mayerling  książę rudolf  omerta  vetsera 

	ewa-rembikowska
	15 maja 2019 15:30

48     2963    12 zaloguj sie by polubić