Koniec XIX wieku charakteryzował się tym, że im więcej było urządzeń opartych na parze i elektryczności,  tym bardziej  elity  Europy ulegały czarowi spirytystów. Feblik ten nie ominął również dworów królewskich. Na dworze wiedeńskim od strony naukowej okultyzmem zajmował się prywatny uczony baron Lazar von Hellenbach. Jego prace są pierwszą przemyślaną próbą opracowania filozofii opartej na obserwacjach parapsychologicznych. Natomiast czysto emocjonalnie do zagadnienia podchodziła cesarzowa Sisi z entuzjazmem biorąca udział w seansach obcowania z duchami zmarłych.  Z kolei przeciwko spirytyzmowi występował jej syn Rudolf. W 1882 roku opublikował anonimową broszurę pt.  "Einige Worte über den Spiritismus" (Kilka słów o spirytualizmie), w której zaciekle zaatakował zwolenników zjawisk paranormalnych.  Postanowił też zdemaskować sztuczki stosowane przez okultystów in statu nascendi. Wtórował mu starszy kuzyn – arcyksiążę Jan Salvator.

Dwa lata później młodzi arystokraci namówili barona Hellenbacha, wielkiego admiratora Harry'ego Bastiana, by zaprosił go do Wiednia.  Bastian mieszkał w Chicago a pochodził z francusko-niemieckiej Alzacji, biegle posługiwał się językiem angielskim, francuskim i niemieckim. Akurat robił rundę po dworach europejskich, przy okazji zgodził się zawitać i do naddunajskiej stolicy. Miał opinię najznakomitszego ówczesnego medium spirytystycznego z ogromnym, bo 20 letnim doświadczeniem. Bastian był uważany za „drugiego Cagliostro”. W trakcie tak zwanych „sesji materializacyjnych” był w stanie przez "szósty zmysł" nawiązać kontakt z „czwartym wymiarem”, światem dusz zmarłych.

W międzyczasie arcyksiążę Rudolf i Jan odwiedzili George'a Holmesa – iluzjonistę o międzynarodowej sławie. W jego wyszukanych programach jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki meble unosiły się w powietrzu,  pojawiał się duch Marii Stuart, a żona zadziwiła publiczność swoimi umiejętnościami czytania myśli.

Wzięli u niego kilka lekcji, omówili to i owo.

Seanse z Bastianem odbywały się w prywatnym mieszkaniu Jana Salvatora przy Wollzeile 40 - dziś Dr.-Karl-Lueger-Platz 2.

Na pierwszej sesji wszystko szło „jak z płatka”. Widzowie siedzieli w ciemnym pokoju i czuli zimne dotknięcia rąk istot pozagrobowych, które uderzały w struny gitary i robiły dużo hałasu.  Na drugiej też. Do pokoju wniesiono przyćmioną lampę, Bastian wyszedł za kotarę do drugiego pokoju, baron Hellenbach zaczął grać na fortepianie mendelsohnowskie melodie i niebawem ujrzano w słabym świetle przy portierze niewyraźne postaci w białych togach przesuwające się jedna po drugiej. 

W trzecim seansie 11 lutego 1884 roku uczestniczyli Rudolf, Jan, baron Hellenbach, książę Batthyány, baron Schleußnigg i podpułkownik Mentzhenger. Panowie mieli siedzieć w zaciemnionym pokoju i trzymać się za ręce, podczas gdy Harry Bastian wprowadzał  się w trans w sąsiednim pokoju, aby skontaktować się ze zmarłym. Nagle nad głowami mężczyzn uniosła się gitara, ktoś szarpał jej struny, zabrzmiał tamburyn, a lodowato zimne dłonie dotknęły siedzących.

Potem nastąpił punkt kulminacyjny wieczoru, czyli materializacja duchów. Podczas gdy baron Hellenbach akompaniował na fortepianie  jeden po drugim pojawiały się przed czarną kurtyną, która oddzielała pomieszczenie od gabinetu Bastiana, białe  stwory, które przywołało medium za pomocą okultystycznych mocy. Nagle książę Rudolf wstał, a Jan Salvator szarpnął ukryty sznur za krzesłem, który uruchomił specjalnie na ten cel zbudowany mechanizm zatrzaskowy, tym samym odcinając drogę powrotu duchów do salonu, w którym miał przebywać Bastian.  Niewielki korytarz stał się pułapką zamkniętą z dwóch stron.

W świetle świec Rudolf z Janem i zobaczyli, to co przypuszczali – nie ducha, tylko spirytystę Bastiana bez butów, bez surduta, tylko w grubych czarnych pończochach, które miały tłumić jego kroki,  usiłującego  wepchnąć w spodnie  białą gazę, która udawała tunikę. 

Zdemaskowanego spirytystę przedstawiono oszołomionym gościom. Bastian oburzył się najpierw na postępowanie arcyksiążąt. Gdy przyniesiono mu trzewiki z salonu, ubrał się czym prędzej i pierwszym pociągiem wyjechał z Wiednia do Londynu, szczęśliwy, że nie zawiadomiono policji. Za to informacja przedostała się do prasy przez tzw. przeciek kontrolowany. Za  „Wiener Allgemeine Zeitung” wiadomość poszła w świat, opisując spektakularną demaskację amerykańskiego oszusta.

W zaborze pruskim historię tę opisała „Gazeta Toruńska” a w rosyjskim „Kurier Warszawski”.
Jednakże wieczór ostatecznie okazał się anegdotą. Ludzie nie przestali wierzyć, że duchy mogą przybywać z zaświatów  i obcować z żywymi. Idea spirtyzmu nie została naruszona.

Baron Hellenbach w wywiadzie dla „New York Herald” bronił spirytystę, tłumacząc, że stracił jako medium swoją moc, co zmusiło go do zastosowania sztuczek.  Jednorazowy incydent nie powinien kłaść się cieniem na dotychczasowych dokonaniach Bastiana jako medium, gdyż obserwował go wiele razy i fakt przywoływania duchów był zawsze niezaprzeczalny.

Można powiedzieć, że u prywatnego docenta, człowieka nauki, pisarza,  filozofa, erudyty, włączył się mechanizm wyparcia. Usunął ze świadomości wydarzenie, którego był świadkiem, gdyż nie pasowało do jego dotychczasowych doświadczeń i stanowić mogło powód do głębokiej frustracji oraz konieczności przewartościowania światopoglądu.

W sumie to się nic nie zmieniło, bo dzisiaj na profilach nauczycieli na fejsie widzę masowo zamieszczane  przesłanie Marii Sadowskiej – „Pytam PiS – dlaczego nauczyciele zostali tak upodleni?”, która nie zauważyła, że młot na ich rozemocjonowane głowy spuścił im nie kto inny, tylko sam Broniarz.

Arcyksiążę Jan i Rudolf

Baron Lazar von Hellenbach

Kamienica, w której doszło do demaskacji spirytysty

 

 

---

tagi: okultyzm  spirytyzm  medium  jan salvator  arcyksiążę rudolf  harry bastian  lazar von hellenbach 

	ewa-rembikowska
	28 kwietnia 2019 18:24

12     1493    9 zaloguj sie by polubić